سهراب قشنگ///وبلاگ جامع سهراب سپهری

اشعار سهراب سپهری

در گلستانه

دشت‌هايي چه فراخ !
……………. کوههايي چه بلند !
…………………………در گلستانه چه بوي علفي مي‌آمد !
من در اين آبادي، پي چيزي مي‌گشتم ،
……………………………….پي خوابي شايد،
…………………………………………….پي نوري ، ريگي ، لبخندي .
پشت تبريزي‌ها
…………..غفلت پاكي بود، كه صدايم مي‌زد .
پاي ني‌زاري ماندم، باد مي‌آمد، گوش دادم ،
………………………………..چه كسي با من، حرف مي‌زد ؟
……………………………………………………….سوسماري لغزيد
………………………………………………………………….راه افتادم .
……………….يونجه زاري سر راه،
………………………………بعد جاليز خيار، بوته‌هاي گل رنگ
……………………………………………………..و فراموشي خاك
…………………………………..*****
لب آبي
…..گيوه ها را كندم، و نشستم، پاها در آب :
من چه سبزم امروز
………………و چه اندازه تنم هشيار است !
……………………………نكند اندوهي، سر رسد از پس كوه .
چه كسي پشت درختان است !
…………………….هيچ! مي‌چرد گاوي در كرد .
ظهر تابستان است .
………….سايه ها ميدانند، كه چه تابستاني است .
…………………………………………..سايه هايي بي لك ،
…………………………..گوشه‌اي روشن و پاك
…………………………………………..كودكان احساس! جاي بازي اينجاست .
زندگي خالي نيست :
………………..مهرباني هست، سيب هست ، ايمان هست .
………………………………………..آري!!
تا شقايق هست، زندگي بايد كرد .
در دلم چيزي هست، مثل يك بيشهء نور، مثل خواب دم صبح
……………………….و چنان بي‌تابم، كه دلم مي خواهد
……………………………………..بدوم تا ته دشت، بروم تا سر كوه .

………………………………………..دورها آوايي است، كه مرا مي‌خواند .

.........................

«در گلستانه» نام آلبومی است که در زمستان سال 1366 به مناسبت شصتمین سال تولد «سهراب سپهری»، به آهنگسازی «هوشنگ کامکار»، آواز «شهرام ناظری»، دکلمه «احمدرضا احمدی»، همکاری «»گروه کُرمرکز سرود» و بر روی اشعاری از «سهراب سپهری» منتشر شد.

«در گلستانه» اثری است در سبک «موسیقی ملی ایران» که برای ارکستر سمفونیک، آواز سلو، گروه کُر، به همراهی سازهای سنتی «سنتور»، «سه تار»، «کمانچه» و «دف» تنظیم شده است. منظور از «موسیقی ملی ایران» بهره گیری از ویژگیهای موسیقی سنتی و فولکور ایران به عنوان هسته اصلی و تلفیق آن با جنبه هایی از تکنیک و فنون آهنگسازی موسیقی علمی جهان، مانند کنتر پوان، هارمونی، ارکستراسیون و بکارگیری انواع سازهاست.

به غیر از «هارمونیزه» کردن و بکارگیری تدابیر «کنترپوانتیک» و تکنیک های آهنگ سازی موسیقی علمی، در این اثر سعی شده تا حد امکان حالات «موسیقی سنتی ایران» با شعر نو و به ویژه شعر «سهراب سپهری» که دارای ویژگیهای خاصی در میان شاعران نوپرداز بعد از «نیما یوشیج» است مطابق و هماهنگ گردد. البته هماهنگی موسیقی به خصوص قسمت های آوازی با شعری که سالهاست تحول چشم گیری یافته کار ساده ای نیست و این تطابق تکنیکی نمی تواند با یک و یا دو اثر انجام گیرد، بلکه نیاز به کار مداوم و همکاری دیگر آهنگسازان «موسیقی ملی ایران» دارد. زیرا موسیقی سنتی ما به دلایل گوناگون سالهای متمادی است که به همان شیوه مرسوم اجرایی «یک صدایی» و با اشعار کلاسیک ارائه میشود.

قطعه «در گلستانه» بر اساس دستگاه و یا تالیته بخصوصی تنظیم نشده است، بلکه در آن «مُدولاسیون» های مختلفی مطابق با محتوای شعر صورت پذیرفته که به ترتیب از «اصفهان» شروع و اشاراتی به «چهارگاه»، «دشتی»، «شور»، «بیات ترک»، «ماهور»، «افشاری» و بالاخره در مُد «ماهور» به پایان می رسد. این اثر بیشتر توصیفی بوده و در آن تصاویر صوتی تا حد امکان بیانگر فضای شعر و کلمات می باشند. رنگ سبز، آب، دشت، کوه، اندوه و حالات عرفانی به وسیله رنگ آمیزی مختلف سازها، پاساژها و افه های ارکستری به تصویر کشیده می شوند. توجه به رنگ صوتی خالص هر یک از سازها و «هارمونی مُدال» و تلفیق آن با نغمه های «موسیقی سنتی» و هم چنین نحوه بکارگیری جدید «آواز سُلو» از دیگر ویژگیهای این اثر است. بنابراین نقش ارکستر و ترکیبات مختلف سازها اهمیت خاصی یافته و برخلاف نحوه اجرایی موسیقی سنتی و دیگر انواع موسیقی ایرانی، موسیقی خالص ارکستری با قسمت های آوازی در مقام یکسانی قرار گرفته و هیچ کدام بر دیگری ارجحیتی ندارند.
فرم کلی «در گلستانه» به صورت «اپی زودیک» و در عین حال «ادواری» بوده و تِمهای به خصوصی که یادآور تصاویر شعر هستند به منظور وحدت فرمی در مکانهای مختلف ظاهر شده و در پایان همان حالت پر ابهام و آسمانی ابتدای قطعه تکرار می گردد. این اثر دارای چهار قسمت مشخص با تنالیته مختلف بوده و هر یک به فضای به خصوصی از شعر اختصاص یافته است.

برخی از هنرمندان:

هوشنگ کامکار: آهنگساز

شهرام ناظری: آواز

احمدرضا احمدی: دکلمه اشعار

ارسلان کامکار: ویولن

بیژن کامکار: دف

اردشیر کامکار: کمانچه

ارژنگ کامکار: تنبک

اردوان کامکار: سنتور

منوچهر انصاری: ویولن

خوشنویسی روی جلد: بیژن بیژنی

طرح واجرای جلد: آیدین آغداشلو